СИНГАРМОНИЗМ ҚАЗАҚ СТУДЕНТТЕРІНІҢ ОРЫС ТІЛІНДЕГІ ЖАЗБАША СӨЙЛЕУІНЕ КЕДЕРГІ КЕЛТІРЕТІН ӘСЕРДІҢ СЕБЕБІ РЕТІНДЕ

Аннотация

Түйін:Қазақ тілі студенттерінің орыс тілін оқытудағы жазбаша қателіктеріне қазақ тілінің басқа да ерекшеліктерімен және сингармонизмінің интерференциялық әсері мәселесі қарастырылуда.

Мақаланың мақсаты ‒ диктант жазу кезінде қазақтардың орыс тіліндегі жазбаша қателіктері мен қиындықтарының себептерін анықтау. Мұнда біз сингармонизм Заңының әсерінен туындаған фонетикалық деңгейдегі қателіктер, қазақ дыбыстарының айтылу ерекшеліктері, орыс тілін жетік білмеу: фонемалық есту қабілетінің дамымауы (дыбыстық талдау қабілеті) және фонемалық қабылдау (фонемаларды саралау қабілеті), сондай-ақ білім алушының психологиялық ерекшеліктері туралы айтып отырмыз.

Фонемаларды орыс тілінде графикалық түрде беру кезінде қазақ сөзінің сингармониялық моделінің әсерінен туындаған бұзушылықтар байқалады. Сингармонизм Заңының әсерінен би- және үш фонемалық қазақ әріптерінің болуына байланысты білім алушылар жіберетін орыс жазуындағы әр түрлі араласулар (ауыстырулар), енгізулер, ауыстырулар, әріптер мен буындардың өткізілмеуі жіктеледі және егжей-тегжейлі талданады.

Мақалада фонетикалық емес және экстралингвистикалық факторлардан туындаған қателіктер туралы айтылмайды.

           Кілт сөздер: орыс тілі, қазақ тілі, сингармонизм, интерференция, фонетикалық деңгей