ХХ ҒАСЫРДЫҢ БАСЫНДА ӨЗБЕКСТАНДАҒЫ ҰЛТТЫҚ МӘСЕЛЕ

Аннотация

Бұл мақалада Түркістандағы партиялық біртұтастық саяси партиялармен келісімнің жоқтығымен және ұлттық мәселеде толеранттылықты тар түсінумен қатар жүргені айтылады. Сондай-ақ, большевиктер партиясы «ұлттық өзін-өзі басқару» және «ұлттар теңдігі» саясатын теориялық тұрғыдан мақұлдағанына қарамастан, КСРО-дағы Кеңес өкіметі кезінде іс жүзінде ұлттық мәселе біржақты шешілді, ал әртүрлі ұлттардың, атап айтқанда Орта Азияда тұратын түркі халықтарының құқықтары бұзылды. Ресми саясат «ұлттардың теңдігі және олардың тағдырын өз бетінше анықтау» деп жариялағанымен, мұрағаттық деректер өмірде керісінше болғанын көрсетеді. Декларативті заңдарда кеңестік қоғамдағы әрбір халықтың еркін және тәуелсіз өмір сүруге, өзінің тәуелсіз мемлекетін құруға құқығы бар екендігі туралы тиісті мақалалар болғанымен, мұндай көзқарастарды алға тартқандар «ұлтшылдар» деп айыпталып, қуғын-сүргінге ұшырады. Бұл құқықтар де-юре мәртебесіне ие және іс жүзінде керісінше көрсететін мысалдар келтірілген.