АЛТЫН ОРДА ХАНДАРЫ БИЛІГІНІҢ ХРОНОЛОГИЯСЫ ТАРИХИ ДЕРЕККӨЗДЕРДЕ
DOI:
https://doi.org/10.54251/2708-0897.2024.4.01qazТүйінді сөздер:
Алтын Орда, Ұлыс Жүші, Көк Орда, Ақ Орда, Бату, Орда-Ежен, хронология, генеологияАннотация
Мақалада Алтын Орда хандарының (Жошы Ұлысы) билігінің хронологиясына қатысты түрлі тарихи дереккөздерден аргументтер ретінде беріледі. Мақалада Жошы ұлысының Көк Орда және Ақ Орда болып екіге бөлінген кезеңі көрсетілген. Түрлі тарихи деректерге сүйене отырып, Ақ Орда билеушілерінің толық бейнесі беріліп, Ақ Орда хандарының билік құрған кезеңінің хронологиясы беріліп, бұл да қазақ хандарының шежіресімен байланысты. Мақалада Алтын Орда хандарының билігінің хронологиясы әртүрлі тарихи дереккөздер арқылы көрсетілген. Бұл хронология зерттеушілерге Шыңғыс ханның ұрпақтары арасындағы түрлі келіспеушіліктердің себептерін түсінуге
көмектеседі, сонымен қатар Алтын Орданың ыдырауы мен әртүрлі хандықтардың, соның ішінде Қазақ хандығының құрылу себептерін түсінуге көмектеседі. Тарихи дереккөздерге сілтемелер бердік: Рашид ад Диннің «Джамиу-ат-Таварих», Натанзидің «Мунтахаб-ат-Таварих», «Муиз-әл-Ансаб» және тағы басқалар. Осы үзінділер бойынша түсініктемелер беріледі және осы пікірлер негізінде жалпы қорытынды жасалады.