ТҰРАР РЫСҚҰЛОВТЫҢ ҚЫЗМЕТІ ТҮРКІСТАН ӨЛКЕСІНІҢ МҰСЫЛМАН БЮРОСЫ

Аннотация

Мақалада белгілі мемлекет қайраткері және саясаткер Турор Рискуловтың Түркістан облыстық мұсылман бюросының басшысы ретіндегі қызметі баяндалған. Ол мұрағаттық құжаттар, мерзімді баспасөз материалдары, сондай-ақ Т.Рискуловтың еңбектері негізінде жазылған және 1919-1920 жылдары Түркістанда болған саяси оқиғаларды объективті және шынайы сипаттайды. Өзбекстан Республикасы Президенті Аппаратының мұрағатында 1919-1920 жылдары Түркістан өлкесі мұсылман бюросының қызметін жариялайтын құжаттар (отырыстардың хаттамалары, анықтамалар, хабарламалар және т.б.) сақтауда. Бұл құжаттардың массивінде мұсылман ұйымдарының аймақтық бюросының хаттамалары бар. Түркістан өлкесінің мұсылман бюросы өз қызметінде Ұлттық коммунистер мен партиялық емес жергілікті халықты, атап айтқанда жұмысшылар мен кедейлерді Кеңес өкіметі мекемелерінде жұмыс істеуге тартуға, кеңес өкіметі мен жергілікті халықты жақындастыруға, большевиктердің отарлау саясатын жеңілдетуге, Кремльден
жіберілген Түркістан комиссиясының (Түрккомиссия) қызметін шектеуге тырысты. Мұсылман бюросының жұмысы арқылы жергілікті коммунистермен бір мезгілде жас Бұхарлар мен жас хивиндер партияларының өкілдері, сондай-ақ джадидтер (прогрессивті адамдар) белсенділік танытты.