ЖОШЫ ҰЛЫСЫ: САЛТ-ДӘСТҮРЛЕРІМЕНТҰРМЫСЫ (ЕВРОПАЛЫҚ САЯХАТШЫЛАР ДЕРЕГІ НЕГІЗІНДЕ)
DOI:
https://doi.org/10.54251/2708-0897.2024.4.04qazТүйінді сөздер:
Жошы Ұлысы, қазақ халқы, тұрмыс-тіршілігі, салт-дәстүрі, шетел саяхатшыларының еңбектеріАннотация
Қазақтың халық болып қалыптасып, бүгінгі күнге дейінгі төрт мыңжылдық және мемлекеттілігінің үш мыңжылдық тарихында алты ғасырлық уақытты қамтитын Жошы Ұлысы немесе Ұлы Ұлыс (Қыпшақ Ұлысы-К.С.) кезеңінің алатын орны ерекше.
Аталған уақыт пен кеңістік тоғысында қаншама саяси, халықаралық, тарихи, шаруашылық, мәдени оқиғалар орын алды. Бір халықтың екінші бір халыққа әсер ету, ықпалдасу үдерістері жүзеге асты. Соның бірі-халықтың тілі, діні, ділі, тұрмыс-тіршілігі, әдет-ғұрып, салт-дәстүрі.
Зерттеу барысында айқындалғаны Сақ, Ғұн, Үйсін, Қаңлы, Түркілік дәуіріндегі халықтың тілі, діні, ділі, тұрмыс-тіршілігі, әдет-ғұрып, салт-дәстүрі орта ғасыр, жаңа заман, қазіргі заманда да орын алған саяси-тарихи оқиғалар мен ішкі және сыртқы факторлардың күшті ықпалына қарамастан өзгеріске түспей сақталғандығы. Бұл-халықтың ұрпақтан ұрпаққа жалғасқан ішкі рухының, ұлттық тәрбиесінің мықтылығын көрсетеді.
Айтылған қорытындыларымызға орта ғасырларда Қазақ жеріне түрлі себептермен келген Морко Поло, Плано Карпини, Бенедикт Поляк, Гильом де Рубрук, Иосафат Барбаро сияқты шетелдік саяхатшылардың жазбалары дәлел бола алады. Әртүрлі кезеңдегі шетелдік саяхатшылардың жазбаларында көрініс тапқан тұрмыс-тіршілік, салт-дәстүр мәселесі бүгінгі күнгі қазақ халқының ішкі табиғатынан туындайтыны анық.